‘Neusje van de zalm in Nederland’
Eind vorig jaar werd de basis gelegd voor Cyber Physical Factory op Gate2 in Rijen, de Smart Industry hub van Midpoint Brabant. Een proeftuinomgeving waar het mkb en kennisinstellingen samenwerken aan industriële innovatieprojecten. Sinds 2021 staat er een voor Nederland unieke modulaire smart assemblage/productielijn van bedrijf Festo Didactic. Deze is uitgerust met de laatste techniek op het gebied van robotica, sensoren, plc’s, Argumented Reality, Virtual Reality, digital twin en 5G. Hoe benutten bedrijven als Hoppenbrouwers Techniek, Ericsson en onderwijsinstellingen als Avans Hogeschool zo’n unieke opstelling en wat levert het op?
“Deze complete productieopstelling in de Cyber Physical Factory (CPF) is het neusje van de zalm in Nederland”, vertelt Marcel Henneman, Sales Engineer van Festo Didactic. “We zijn blij dat we samen met Gate2, verschillende bedrijven uit de regio en Avans Hogeschool deze lesopstelling hier hebben gerealiseerd. In Nederland is dit de eerste volledige productielijn voorzien van alle laatste digitale productietechnieken waar zowel bedrijven als studenten een proces kunnen testen in de praktijk. Ook is de opstelling helemaal naar wens in te delen. Het bestaat uit losse modules die onderling aan elkaar kunnen worden verbonden. Het proces kunnen ze dankzij de digital twin, een digitale versie van het systeem in VR, vooraf helemaal uitdenken.”
Schematische weergave Cyber Physical Factory
Experimenteren voor het mkb
Pierre van Kleef, programmamanager Midpoint Brabant en directeur van Gate2, de Smart Industry hub van Midpoint Brabant: “In regio Midden-Brabant is veel maakindustrie. Voor het mkb in deze tak is het niet altijd mogelijk om te investeren in dit soort nieuwe productietechnieken om te experimenteren. Of men heeft nog niet de benodigde kennis in huis. Binnen de CPF brengen we partijen bij elkaar om die kennis te ontwikkelen of productontwikkeling te onderzoeken. Zo biedt deze productiestraat bedrijven de mogelijkheid om fysiek te ervaren en te zien of bijvoorbeeld robotisering in hun proces zorgt voor een versnelling of verbetering van de productie. Binnen de eigen fabriek is dat niet altijd mogelijk. Je kunt niet even een productieproces stilleggen, alles ombouwen om een experiment te testen en dan weer alles aanpassen. Hier kan dat wel.”
Draadloos verbinden met 5G
Een van de beschikbare technieken voor de aansturing binnen de CPF is 5G. Ericsson is een van de partners. “Er is binnen de industrie steeds meer behoefte om verschillende apparaten draadloos aan elkaar te verbinden, denk aan sensoren, camera’s die de kwaliteit checken, Internet of Things”, licht Jeroen Buijs, Head of Solutions van Ericsson uit. “Op Gate2 hebben we in 2019 al het eerste 5G netwerk van Nederland gerealiseerd. Maar dat was slechts het begin.”
Meerwaarde voor bedrijfsleven
Ericsson draait nog steeds projecten op Gate2 om andere mogelijkheden binnen 5G te testen. Jeroen: “Hoe mooi zou het zijn als de mobiele robots in deze straat bijvoorbeeld met elkaar en de productielijn kunnen ‘praten’? Dan is het bijvoorbeeld mogelijk om te bepalen wie het dichtst bij een bepaald station binnen de productielijn is, om een handeling te verrichten. Dat levert tijdwinst op. Je kunt zo heel efficiënt produceren. Maar qua techniek is bijvoorbeeld exacte plaatsbepaling nog moeilijk. Een mooie uitdaging dus voor ons om samen met studenten verder onderzoek te doen. Een mooie kans voor hen. Ze doen hier ervaring op met 5G en kunnen na hun studie echt meerwaarde bieden in het bedrijfsleven waar deze innovatie nog niet standaard wordt toegepast.”
Pionieren in de praktijk
Die verbinding tussen de unieke testomgeving, opleidingen en bedrijfsleven is ook de drijfveer van Hoppenbrouwers Techniek om als partner in de CFP te stappen. Roel Hoosemans, directeur Industrie: “Binnen de regio wordt veel ingezet op de maakindustrie. Wij willen ons dan ook hard maken voor meer pionieren met regiobedrijven om te ontdekken wat er allemaal al is en nog meer kan op het gebied van digitale technieken. Voor veel mkb zijn die technieken nog niet tastbaar. Hier kunnen ze de testomgeving gebruiken om ermee kennis te maken. En ze kunnen testopstellingen realiseren voor hun eigen productieproces. Ook is het een mooie opleidingsplek als je je medewerkers wilt bijscholen. Tot slot werken we graag samen met studenten, zodat er meer aansluiting ontstaat tussen de praktijk en de opleidingsinhoud. Hier kun je een praktijkcasus voorleggen waar studenten mee aan de slag gaan. Dat levert nieuwe inzichten op voor alle partijen en werkt stimulerend.”
Co-creatie
Ricardo Abdoel, kwartiermaker Artificial Intelligence voor Avans Hogeschool sluit zich hier graag bij aan: “Het is noodzakelijk om studenten op te leiden met de laatste stand van technologie, zodat ze naadloos aansluiten op de praktijk met kennis, kunde en vaardigheden. Bij Avans zoeken we daarom steeds meer naar kruisbestuivingen tussen verschillende opleidingen en het bedrijfsleven. De inzet van deze praktijkomgeving past helemaal bij onze Ambitie 2025. Daarbij leggen we de nadruk op wendbaar en veerkrachtig en vormt co-creatie een belangrijke pijler.”
Studenten aan de slag
De eerste studenten Mechatronica en Elektrotechniek van Avans Hogeschool zijn inmiddels gestart bij de CFP. Docent Henny van der Linden: “Studenten missen de praktijk van de industrie. Hier staat een werkelijke fabrieksopstelling die ze fysiek kunnen bestuderen. Door de digital twin waarin ze de opstelling digitaal namaken, kunnen studenten straks ook locatieonafhankelijk casussen uitdenken en testen. Hebben ze de oplossing voor de casus, dan kunnen ze die hier fysiek toepassen om te zien of het in praktijk ook klopt. Het resultaat moet meetbaar en concreet zijn. Daarna kan een opdrachtgever verder met de oplossing in het eigen bedrijf.”
Onderzoeksmogelijkheden
Ook het lectoraat Robotisering en Sensoring van Avans Hogeschool is geïnteresseerd. Raymond Sparreboom, kenniskringlid van het lectoraat: “Wij krijgen regelmatig de vraag vanuit bedrijven die al bezig zijn met robotisering, om mee te denken over de ontwikkeling van nieuwe toepassingen. Wij willen met het werkveld onderzoeken hoe we kennis en technologie kunnen integreren. De CPF is hierin een inspiratiebron. Hoe eindeloos zijn de mogelijkheden ten dienste van de praktijk? Wat kunnen we leren van deze opstelling vol digitale technieken? Stel dat het door AI slimmer kan werken, of zelf op maat kan produceren zodat er minder verspilling ontstaat? We gaan graag aan de slag om de mogelijkheden te ontdekken.” Lector Daniel van Telgen vult aan: “Door actief samen te werken en toegepast onderzoek uit te voeren, willen we de drempel verlagen voor het mkb om dit soort hightech roboticatoepassingen in te zetten.”
Krachten bundelen
“Er is ruimte voor verschillende partijen uit het mkb, onderwijs en overheid. Juist door krachten vanuit verschillende invalshoeken te bundelen in de CPF ontstaat er een omgeving waar innovatie kan plaatsvinden”, besluit Pierre trots.
Ben je geïnteresseerd in de mogelijkheden van Cyber Physical Factory voor jouw organisatie? Neem dan contact op met Pierre van Kleef.
Productielijn in beeld
Bekijk ook het filmpje dat BNdeStem maakte over de werking van deze unieke productielijn.
