In 2016 heeft Tilburg de Aanpak Circulaire Economie Tilburg opgesteld. Robert Kint is de gemeentelijke trekker van deze aanpak: “Het belangrijkste wat je nu als gemeente kunt doen is circulair ondernemen stimuleren en aanjagen, en dat is het leukste van mijn werk.”
Circulariteit in de beginfase
Anders dan bij de energietransitie, zit de circulaire economie volgens Robert echt nog in de beginfase. “Het mooie van zo’n transitie is dat het niet iets is dat je creëert, maar iets dat gebeurt. Je kunt als overheid alleen proberen het transitieproces te versnellen.”
Dat doe je volgens Robert in deze beginfase niet door te focussen op doelen, maar door gewoon aan de slag te gaan. “We zitten nog steeds in de learning by doing-fase, en werken door naar de volgende stap, de versnelling. Ook als gemeente heb je hierin een rol. We proberen zelf het goede voorbeeld te geven, aan te jagen door partijen met elkaar te verbinden en te faciliteren waar dat nodig is.”
Aanjagen en faciliteren
Dat aanjagen vindt Robert het leukste, en daarbij is het volgens hem belangrijk om bij het bedrijfsleven te starten. “Je moet zorgen dat er circulaire producten zijn, voordat je mensen kunt vragen circulair te consumeren. Aanbod voor vraag dus, zeker nu er nog weinig is. Dat doen we samen met startups, maar ook met grote bedrijven die hier al mee bezig zijn.”
Het faciliteren en ondersteunen doet de gemeente op vier manieren: op individueel bedrijfsniveau, op de bedrijventerreinen en binnen ketens in de regio. De vierde manier is de oprichting van MakerSpace. “Dat heeft al mooie resultaten opgeleverd”, vervolgt Robert zijn verhaal enthousiast.
Bedrijven: Wolkat
Bedrijven en gemeente zoeken elkaar op, en daarbij spelen de accountmanagers van de gemeente een belangrijke rol. Zij bespreken tijdens bedrijfsbezoeken regelmatig circulaire alternatieven. Een mooi voorbeeld is het Tilburgse Wolkat: “Het bedrijf vond oud textiel verkopen op de tweedehandsmarkt en de rest verwerken in poetslappen en isolatiemateriaal niet ver genoeg gaan.”
“Alles wat het bedrijf niet kan verkopen, gaat nu naar Marokko. Daar wordt het verwerkt tot nieuwe garen, en die gebruiken ze in Nederland weer voor nieuwe toepassingen als kleding of interieur. Zo is 100% upcycling mogelijk. Dat bedrijf is op transparante wijze echt richting circulair aan het gaan.” Wolkat doet dat allemaal zelf, maar heeft soms hulp nodig om barrières te nemen. Die hulp kunnen gemeente, kennisinstituten en andere bedrijven dan bieden.
Terreinen: green deal en Parksharing
Ook op de bedrijventerreinen is de gemeenten actief, waarvoor ze gebruik maken van green deals. Het thema circulariteit is daar ook onderdeel van: “We bekijken welke reststromen er zijn en hoe bedrijven elkaar daarmee kunnen helpen. Parksharing is een initiatief van FLOOW2 en Solaris Parkmanagement, waarmee bedrijven hun middelen en diensten kunnen uitwisselen. FLOOW2 gaat ook samenwerken met Symbiosis4Growth.”
Daarmee gaan we volgens Robert richting de deeleconomie. “De gemeente heeft vanaf het begin meegedacht over het concept. Parksharing heeft een eigen businessmodel, zodat er geen subsidie nodig is. Alleen bij de uitrol over heel Tilburg zal de gemeente een gedeelte subsidiëren.”
Ketens: textiel, voedsel en kringloop
Ten slotte kijkt de gemeente naar sluitende ketens binnen de regio. In Tilburg zijn dat onder meer de textiel-, voedsel- en bouw- en kringloopindustrie. “Die ketenbenadering start bijna altijd met gewoon eens bij elkaar gaan zitten, tijdens ontbijtsessies uitleggen wat circulair is, zorgen voor inspirerende voorbeelden en netwerken.” Deelnemers zijn de ondernemers, medewerkers van kennisinstellingen overheden en andere partijen, zoals MOED.
Volgens Robert gaat het balletje vanzelf rollen na een paar ontbijtsessies: “Zo’n project groeit vanzelf, want het zijn de fanatieke frontrunners van de circulaire economie die aanwezig zijn. Mooie voorbeelden zijn in de textiel-, bouw- en voedselsector zijn 013Circles, de Dutch Circular Textile Valley, Zuiderzwam, Cirkelstad en 013Food.”
Circulaire ambachtscentra
Robert geeft toe dat het soms kleine dingen zijn die ontstaan aan tafel, maar voegt er snel aan toe dat het moet gaan groeien en versnellen. Zo ook met de circulaire ambachtscentra: “We hebben La Poubelle en Kringloop Tilburg, en het idee is dat zij gaan groeien. Niet alleen mooie dingen verkopen, maar ook gehavende spullen opknappen, repareren, demonteren en hergebruiken of recyclen.”
Daarvoor gaan ze de samenwerking met het BAT op de Milieustraat verbeteren. “Het doel uiteindelijk is dat mensen meer de waarde van hun spullen in gaan zien en niet alles zomaar weggooien. Dat is ook waar de burger een actieve rol gaat krijgen. Door anders naar je eigen spullen te kijken, krijgt circulariteit écht impact.”
Kennisplatform en kartrekker
Daarbij heb je volgens Robert ook een centrale plek nodig: “Een portaalfunctie die aansluiting heeft met alle hotspots in de regio, zodat startups en investeerders in contact komen met elkaar en snel aan de slag kunnen met hun ideeën. MakerSpace en Tilburg Circulair zijn van die initiatieven waar alles samenkomt.”
Je komt er niet met alleen het bedrijfsleven en de overheid, en daarom gaat Robert uit van de triple helix: “Het draait om de samenwerking tussen overheid, ondernemingen en kennisinstellingen. Dat kunnen onderwijsinstellingen zijn, maar ook een onderneming als stichting MOED is een prima facilitator en kartrekker. Als er een project of programma moet worden uitgevoerd, of er moet subsidie worden aangevraagd dan werkt de gemeente graag samen met MOED. En zo zorgen we er samen voor dat Nederland in 2050 circulair is!”
Heb je een idee met impact?
Ben jij een startup of een scaleup met een innovatief (circulair) idee en heb je net dat stukje extra ondersteuning nodig om te kunnen slagen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Kansrijke nieuwe ondernemers helpen we sneller op weg om ze te laten slagen in de markt. In samenwerking met Midpoint Brabant Startup-ondersteuning en het Braventure Startup Programma biedt Stichting MOED een breed pakket aan kennis, middelen en dienstverlening waaronder: scouting, advies, support en business development ondersteuning voor innovatieve, startende ondernemers in Midden-Brabant. Samen bekijken we vervolgens de mogelijkheden en hoe het vervolgtraject het slimst georganiseerd kan worden. Gecombineerd met vele jaren ervaring en een pragmatische aanpak, ondersteunen, coachen en wijzen we je de weg naar succes. Voor meer informatie, neem contact op met:
Richard Heesen
Midpoint Brabant, Business Development voor Startups
(Tel. +31(0)6 249 004 93 / richardheesen@midpointbrabant.nl)
Meer informatie over MakerSpace?
Voor meer informatie over Stichting MOED en de ontwikkelingen rondom de nieuwe MakerSpace, neem vrijblijvend contact op met:
Herman Gels
Directeur Stichting MOED enManager Circulaire Economie Midpoint Brabant,
(Tel. +31(0)6 513 953 68 / hgels.moed@midpointbrabant.nl)
Bronvermelding:
Origineel artikel door Michael Doove, i.o.v. Stichting MOED
Foto Credits: Thijs van Gisbergen
