Dit is een publicatie van Make it in Tilburg.
De regio Tilburg-Waalwijk is onlangs door Logistiek.nl voor het derde jaar op rij verkozen tot logistieke hotspot nummer 1 van Nederland. De jury was vooral zeer te spreken over de samenwerking tussen ondernemingen, onderwijs en overheden. Als regionale economische ontwikkelingsorganisatie is Midpoint Brabant dé schakel hiertussen. De hoogste tijd voor een diepte-interview met Sandra Smits, de vrouw die precíes weet waarom Midden-Brabant al drie jaar lang op deze koppositie te vinden is. Als voorzitter van de stuurgroep Midpoint Brabant Smart Logistics én operationeel directeur van Kivits Drunen, kan ze ons alles vertellen over het succes van en de plannen voor de logistiek in deze regio.
De cijfers spreken voor zich
Midden-Brabant als logistieke topregio in Europa. Voor veel mensen is dit misschien verrassend nieuws. Maar niet voor Sandra, die meteen wat indrukwekkende cijfers uit haar spreekwoordelijke hoge hoed tovert: “Midden-Brabant is gunstig gelegen in de Europese transportcorridors tussen de grote zeehavens Rotterdam en Antwerpen en het Europese achterland. De cijfers spreken voor zich: zo’n 2.500 bedrijven met logistieke activiteiten, 28.000 directe en indirecte werknemers, 30.000 studenten, een toegevoegde waarde van € 2,4 miljard en maar liefst 160 miljoen consumenten binnen een straal van 500 kilometer.”
Onder de indruk? Dan hebben we nóg een mooi getal voor je. Want in Midden-Brabant maakt de logistieke sector maar liefst 14% uit van de werkgelegenheid. Sandra vervolgt: “Niet voor niets hebben internationaal toonaangevende bedrijven als Coca-Cola, Samsung, bol.com, Ingram Micro, Fuji, Tesla, Fellowes, Ericsson, NSK en Coolblue hun Europese logistieke operaties hier gevestigd. De regio is bovendien de uitvalsbasis voor innovatieve regionale familiebedrijven als GVT Group of Logistics, Claassen Logistics, Versteijnen Logistics en Kivits Drunen, die op Benelux en Europese schaal opereren. Tot slot runnen veel gerenommeerde mondiale logistieke dienstverleners hier hun operaties. Denk aan ID-Logistics, DB Schenker, Rhenus, Syncreon, XPO, DSV en K+N.”
Datagedreven digitalisering
“We willen voorloper blijven op het gebied van datagedreven digitalisering. Dit doen we door innovatieprojecten te ontwikkelen en kennis te delen. Eén daarvan is DALI (Data Science voor Logistieke Innovatie), een Regio Deal-samenwerking met Logistics Community Brabant, BUas en REWIN West-Brabant. In deze proeftuin werken ondernemers en onderwijs drie jaar lang in achttien businesscases samen met als doel om door data en nieuwe technologieën nog efficiënter en duurzamer te opereren. Tilburgse deelnemers zijn Next-up Software, Boostphysics, BTT (GVT Group of Logistics) en TRAVIS.”
Maar er is meer. In het MKB Deal project AVS (Augmented en Virtual Reality + Serious Gaming) werken logistieke dienstverleners in een proeftuin aan het toepassen van deze nieuwe technologieën in de logistiek, bijvoorbeeld bij chauffeurstrainingen of onboarden van nieuwe personeelsleden. “Zij kunnen AVS-tools laagdrempelig doorontwikkelen, testen en implementeren om hun processen te optimaliseren en medewerkers op efficiëntere wijze op te leiden en te trainen”, vertelt Sandra. “In de eerste fase doen er vier mkb-bedrijven aan mee. We willen uiteindelijk 300 bedrijven bereiken met de resultaten en gaan hiervoor twee demo-events organiseren.”
Twee andere voorbeelden waaruit blijkt dat Midden-Brabant datagedreven digitalisering als speerpunt heeft, zijn het Brabantse Pitch Logistics netwerk en Digital Data Square Zuid-Nederland. Sandra: “Midpoint Brabant is één van de partners van Pitch Logistics. Via matchmaking events worden logistieke startups met innovatieve digitale oplossingen gekoppeld aan logistieke bedrijven. En Digital Data Square Zuid-Nederland is een proeftuin met individuele cases van vijftien bedrijven op het gebied van robotisering, AVS, Smart Contracts/Blockchain en digitale atlas.”
Oog voor duurzaamheid
Naast digitalisering en data, kunnen we nog een ‘d’ aan het lijstje pijlers van Midden-Brabant toevoegen: de ‘d’ van duurzaamheid. “Midden-Brabant loopt voor in multimodaal vervoer. Door transport via binnenvaart – dankzij de watercorridor met Rotterdam -, en trein – dankzij de directe verbinding met China en Polen – hebben we het afgelopen jaar zo’n 23 miljoen wegkilometers bespaard. Dit heeft maar liefst 28.000 ton reductie van CO2-emissie opgeleverd. Vervoer per binnenvaart en spoor is betrouwbaar en een duurzaam alternatief voor wegvervoer.”
“Ook werken we in Midden-Brabant hard aan het behalen van de Zero Emission doelen”, vervolgt Sandra. “De gemeente Tilburg spant zich in voor de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek en gemeente Waalwijk richt zich op het energieneutraal maken en digitaliseren van de nieuwe binnenvaartterminal.” De handen worden natuurlijk ook volop ineengeslagen, legt Sandra uit. Bijvoorbeeld in een innovatief project rond waterstof: “Tilburg en Waalwijk werken samen met Midpoint Brabant, MOED, BAT, Vollenhoven Olie, Aannemersbedrijf van Wijlen en zo’n vijftien andere bedrijven aan het waterstofproject Coalition of the Willing. Doel is om een gedegen tankinfrastructuur te ontwikkelen en bedrijven te interesseren om waterstofvoertuigen in te zetten.” Waterstof is volgens Sandra een kansrijke alternatieve brandstof voor zwaar transport, naast biobrandstoffen en elektrisch vervoer. “Met name voor de langere afstanden lijkt waterstof een uitstekend alternatief te zijn voor trucks, maar ook voor intern transport kan waterstof een goede oplossing zijn.”
Als kers op de duurzame taart, doet Midpoint Brabant in samenwerking met Tilburg en Waalwijk een verkenning naar retourlogistiek. “Verladers en logistieke dienstverleners in Midden-Brabant verwerken grote hoeveelheden retourstromen”, stelt Sandra. “Wij brengen de retourstromen in beeld die kansrijk zijn voor bundeling in een collectieve aanpak.”
Een topregio investeert in toptalent
Een prijswinnende logistieke regio moet natuurlijk investeren in talentontwikkeling. Hoe wordt dat eigenlijk aangepakt? Sandra: “Bij het zoeken naar nieuwe competenties heeft Midden-Brabant profijt van de unieke situatie van één universiteit, twee hbo’s en drie mbo’s in de regio. Robotisering, automatisering en dataficering in de logistiek hebben gevolgen voor de taken die medewerkers uitvoeren. De aansluiting van het onderwijs op het bedrijfsleven blijft wel een uitdaging. Tot 2030 zijn er in Midden-Brabant circa 7.000 nieuwe arbeidskrachten nodig om de vergrijzing te compenseren. Je ziet dat logistieke bedrijven tekorten ervaren of vacatures moeilijk kunnen invullen. Met name het mbo staat voor de uitdaging om de instroom op peil te houden. Logistieke processen worden steeds complexer. Onderwijs moet hierop in blijven spelen met gericht cursusaanbod.”
In dat kader blijven ook om- en bijscholing belangrijk, vertelt Sandra. “Voor het faciliteren van zij-instromers in de logistiek hebben we het project Rangeerterrein ontwikkeld, met assessments om leer- en opleidingsmogelijkheden in beeld te brengen en profielen van werkzoekenden te versterken. ROC Tilburg pakt het vervolgens op met leertrajecten die zijn gericht op werken.”
Hoewel er regionaal veel wordt geïnvesteerd in talent, kan de arbeidsmarkt van Midden-Brabant de transitie niet alleen opvangen. De inzet van arbeidsmigranten is daarom noodzakelijk. “Samen met de gemeenten Tilburg en Waalwijk besteden we veel aandacht aan hun integratie en huisvesting. Op de bedrijventerreinen zijn er diverse grootschalige wooncampussen met moderne voorzieningen voor arbeidsmigranten. Daarnaast werken we aan de afstemming van de inzet van tijdelijke arbeidskrachten in relatie tot seizoensgebonden pieken. We zien dat op dit moment zo’n 15% van de arbeidsmigranten zich permanent in de regio heeft gevestigd.”
Logistiek is sexy
“Werken in de logistiek is heel veelzijdig”, besluit Sandra. “Als je graag onderweg bent kun je vrachtwagenchauffeur worden, als je interesse ligt bij het werken met data dan is ICT-expert of procesplanner een fantastisch beroep. De logistieke sector wordt steeds meer high tech! Met de stormachtige ontwikkeling van e-commerce krijgt logistiek een nog prominentere rol in de samenleving. Ook weten jongeren beter de weg te vinden naar de distributiecentra van ‘hippe merken’ als CoolBlue in Tilburg en bol.com in Waalwijk. Kortom, logistiek is echt wel sexy.”
“Gelet op de ambities en personeelsbehoeften, willen we die aantrekkelijkheid beter over de bühne brengen. Met de imagocampagne Smart Moves tonen Midpoint Brabant en de gemeenten Tilburg en Waalwijk hoe boeiend de logistieke sector is. Deze zomer starten we met een reeks video’s met de Tilburgse comedian Jochen Otten, onder andere bekend van de tv-serie Sluipschutters, in de hoofdrol. Hij laat je op een ludieke manier ervaren welke smart moves we in de logistiek in Midden-Brabant zoal maken!”
Wil je meer weten over de rol die Midpoint Brabant met onder andere Smart Moves speelt in het verder op de kaart zetten én innoveren van de logistieke sector in Midden-Brabant? Kijk dan op www.midpointbrabant.nl/smartlogistics.
