In 1 woord ‘indrukwekkend’: zo kijkt het publiek van het theaterstuk Botte Pech terug op de voorstelling afgelopen 6 juni in de Loft in Tilburg. Dat gevoel was wederzijds: de 2 acteurs raakten op hun beurt tijdens de dialoog ná de voorstelling geïnspireerd door het gesprek met het publiek.
Botte Pech gaat over de zoektocht van alle betrokkenen bij iemand die ongeneselijk ziek is. Acteur Anita (op foto links) is ervaringsdeskundige, ze kreeg te horen dat haar borstkanker niet meer te genezen is. Haar co-acteur Marij (op foto rechts): “We willen mensen bewustmaken van de kwetsbaarheid van de patiënt én de omgeving.” Het is op initiatief van het Zorgnetwerk Midden-Brabant dat de voorstelling, geregisseerd door Liesbeth Reeser (op foto midden) van Carte Blanche, naar Tilburg kwam. Daar kwamen naast ondernemers vooral zorgprofessionals op af: van verpleegkundigen en ritueelbegeleiders tot uitvaartverzorgers, artsen en vrijwilligers.
Even
De voorstelling is confronterend (‘dood gaan gaat over het leven’) en vermakelijk (‘asbe..best … nee, as-bestemming’) tegelijkertijd. De acteurs relativeren de goed bedoelde tips (veel vitamine D slikken en buiten zuurstof happen). Ze geven tips: “Nivea: niet invullen voor een ander.” Ze wijzen op ogenschijnlijk gewone maar voor een patiënt vervelende situaties. Zoals het ‘even’ dat zo dikwijls wordt gezegd, bijvoorbeeld bij een arts. ‘Kleed u zich daar meer éven uit, nu gaan we éven een mammografie doen.’ Voor de patiënt duren die eventjes een eeuwigheid.
Tijd
Na de voorstelling gaan de acteurs in gesprek met het publiek. Er ontstaat een boeiende dialoog die ook de spelers inspireert. Op de vraag hoe de zorgprofessionals ’tijd’ ervaren in relatie tot de zorg voor hun cliënten, blijkt dat daarop veel verschillende soorten antwoorden zijn. De 1 ervaart de spagaat tussen tijd en eigenlijk geen tijd hebben, de ander focust vooral op kwaliteit, hoe kort de beschikbare tijd ook is. Een arts voelt zich beperkt omdat die alleen maar tijd heeft op een afgesproken tijdstip. Zij is jaloers op verpleegkundigen die tussendoor hun momentjes met een cliënt kunnen pakken. Een zorgprofessional heeft een goede tip: “Tijdsdruk levert stress op. Wij hebben het ‘deurmatgebedje’ geïntroduceerd: heel even ontspannen voordat je bij een cliënt de kamer binnenloopt.” Een ander benadert het als volgt richting haar cliënten: “De komende 15 minuten hebben ik álle tijd van de wereld voor u.”
Eenzaamheid
Eenzaamheid is het tweede onderwerp tijdens de dialoog. Voelen zorgprofessionals zich weleens eenzaam in relatie tot de cliënt? “Ik heb eigenlijk zo weinig te bieden, dat voelt eenzaam, zegt de 1. Een ander: “Ik heb ruimte om veel met mijn collega’s te bespreken, daarom voel ik me niet eenzaam. Weer een ander: “Eenzaam is als je niet meer kunt werken op de manier zoals je dat wilt.” De tips vanaf de tribune: ‘Focus niet op het systeem, de organisatie, de bezuinigingen, maar blijf in verbinding met de drijfveren waarom je dit werk doet’ en ‘Leer van de mensen die aan het einde van hun leven zijn.’
